header  
header GS-ESF facebook
  Zennekrant nr. 21 - juli 2017    
 
Onderwerp Geaddresseerden (emails gescheiden door ,)

Terugkeer naar de bron

Een samenwerkingsproject om de Brusselse bronnen hun verdiende plaats terug te geven in ons collectief bewustzijn.

In 2014 gaf Leefmilieu Brussel een kaart1 uit onder de titel ‘Brussel waterstad!’. Ik was toen al enkele jaren ‘hoeder’ van de Minneborre in het Schaarbeekse Josafatpark en was ten zeerste benieuwd om andere bronnen te leren kennen. Op de tekstzijde was er sprake van 17 bronnen, maar wanneer ik ze op de kaart ging tellen vond ik er 21 (19 op de rechter Zenne-oever en 2 op de linkeroever). Dat verschil intrigeerde mij en toen ik ze vergeleek met mijn eigen lijstje, stelde ik vast dat minstens 3 andere door mij gekende bronnen NIET op de kaart stonden. Deze kaart was dus niet het ultieme document dat mij de weg zou wijzen naar ALLE Brusselse Bronnen, maar alvast een stevig begin.

Inmiddels heb ik de 24 gekende bronnen bezocht (de 21 van de kaart + ‘mijn’ 3 bijkomende) en heeft men mij al een 25ste gemeld. Er moeten er nóg meer zijn, ik weet het zeker! En dan hebben we het nog niet eens over de ‘verdwenen’ bronnen. Bijna ieder dorp had er één die aan zijn patroonheilige was opgedragen: de Sinte-Wijenborre in Anderlecht, de Sint-Denijsborre in Vorst, de Sint-Vincentiusborre in Evere. Sommige bronnen werden in de 19de eeuw naar de riolering afgeleid om deze te spoelen en dichtslibben tegen te gaan. Andere lieten alleen sporen na in de toponymie, zoals de mysterieuze Heiligenborre die iedereen wel kent als de halte van bus 95.

Sommige bronnen zijn beschermd als monument, zoals de reeds genoemde Minneborre in Schaarbeek of de Sint-Annabron in Laken. Andere liggen in een natuurgebied zoals de Kriekenput in Ukkel, de diverse bronnen in het Zoniënwoud of de bron van de Kerkebeek op de grens van Evere en Haren. Zij lopen geen gevaar om te verdwijnen.

Andere zijn er slecht aan toe en nauwelijks nog bereikbaar, deeltijds opgedroogd of bedreigd door grootse bouwprojecten, zoals bv. de bron van de Keelbeek in Haren, pal op de plek waar de mega-gevangenis zou moeten komen …

Samen met Coördinatie Zenne en al de geïnteresseerden, willen wij graag een project opzetten rond de Brusselse bronnen, omdat water een essentieel onderdeel uitmaakt van onze leefomgeving (ons lichaam bestaat trouwens voor 55 à 65% uit water), van onze geschiedenis (watermolens, visvijvers, enzovoort), van onze dagelijkse realiteit (drinkwater, afvalwater, scheepvaart, overstromingen, …). Zonder water zouden we niet bestaan, zonder water kunnen we niet overleven. Water geeft leven en bedreigt het soms ook. Water wil gerespecteerd worden. Daarover gaat dit project: onze bronnen opnieuw de plaats geven die zij verdienen in ons collectief bewustzijn, ze eren en onderhouden, ze in de belangstelling brengen om te voorkomen dat ze zouden verdwijnen, kortom hen erkennen als onderdeel van ons patrimonium. .

Hebt u informatie over de Brusselse bronnen? Hebt u speciale kennis over grondwater of een bijzondere interesse voor het waterpatrimonium? Hebt u in uw buurt een bron die u graag beter zou willen laten kennen of herwaarderen? Wilt u meewerken aan het project? Neem dan gerust contact met ons zodat we samen kunnen vooruit gaan.


Links: bron Malou © H. Welens / Rechts: bron Jean Massart © H. Welens

Hans Welens - ‘bronoloog’ - e-mail
I.s.m.Coördinatie Zenne - e-mail




1 De kaart Brussel waterstad is op vraag verkrijgbaar bij Leefmilieu Brussel (e-mail - T. 02 775 75 75).


 
Terug naar de inhoudsopgave >