werkgroep en partner
van Grenzeloze Schelde-
Escaut sans Frontières
vzw/asbl
 
ZENNEKRANT 13 (-> terug naar inhoud)

Chronologie van een niet-alledaagse overstroming in woord en beeld

De overstromingen van de Zenne en het Zennekanaal van november 2010 kunnen beschreven en geïllustreerd worden aan de hand van vele foto’s. Hier vindt u concrete waarnemingen en feiten in een fotoreportage en een chronologisch verslag.

Fotoreportage van de overstromingen van november 2010

  • Anderlecht ter hoogte van de Biestebroekkaai >>
  • Het jaagpad in Buizingen >>
  • Wateroverlast ter hoogte van Lot >>
  • Wateroverlast in Halle langs het kanaal >>
  • Situatie ter hoogte van het overstort in Lembeek >>
  • Wateroverlast ter hoogte van de sluis van Lembeek >>
  • Overstromingen in de omgeving van Coeurcq >>
  • Overstromingen in de omgeving van Rebecq >>
  • Overstromingen in Tubize >>
Een chronologisch beeld van de overstromingen van november 2010

Vrijdag 12/11/2010: Eerste verwittigingen

De Vlaamse Milieumaatschappij (Vlaanderen) waarschuwt al enkele dagen voor latent gevaar voor overstromingen. Op 12/11/2010 worden deze waarschuwingen nadrukkelijker en meer specifiek: opgepast voor overstromingen in de bekkens van de Bovenschelde, Dender en Zenne, ten gevolge van de langdurige neerslag.

Zaterdag 13/11/2010: De eerste wateroverlast treedt op langs enkele zijbeken en het Zennewater
stort over in het kanaal


Om overstroming van de Zenne in Halle, Beersel en Anderlecht te voorkomen, wordt veel Zennewater via de stuw op de Zenne in Lembeek-Halle overgestort in het Kanaal Charleroi-Brussel (Zennekanaal).

Het alarmpeil op het Kanaal wordt mede daardoor op verschillende plaatsen overschreden. Al in de namiddag wordt het scheepvaartverkeer stilgelegd om zoveel mogelijk water te kunnen afvoeren via de stuwen van de sluizen. Naarmate de dag vordert, blijven de waterdebieten in de bovenlopen van de Zenne (o.a. de Ry de Froy, de Coeurcq,…), de Hain, de Samme, in de Zenne zelf en in het Zennekanaal steeds verder stijgen.

Tegen de middag komen in Sint-Pieters-Leeuw de eerste straten blank te staan door overstroming van de Zuunbeek. De eerste overstromingen zijn dus van enkele beken en niet van de Zenne of het kanaal. Tegen valavond worden vooral langs de Zenne zware problemen van wateroverlast gesignaleerd in Waals-Brabant, o.m. in Tubize. Het Waalse gewest doet beroep op de Vlaamse waterwegbeheerder om meer water door te laten langs de Zenne (door de stuw op de Zenne in Lembeek van stand te wijzigen), maar de Vlaamse waterwegbeheerder zegt daarop niet te kunnen ingaan omdat dan vermoedelijk overstromingen volgen in Halle, Beersel en verder stroomafwaarts langs de Zenne.

Zondag 14/11/2010: Het kanaal stroomt over en de Zenne niet!

Iets na middernacht wordt besloten om tussen de sluizen van Halle en Lot het jaagpad onder water te zetten om meer ruimte voor waterbuffering langs het kanaal te creëren. Omstreeks 6.30u komt door overstroming van het kanaal een strook van het centrum van Halle onder water te staan, nl. het gedeelte tussen kanaal en Zenne (van de Suikerkaai en de Thevenetlaan).
Langs het ganse kanaalsegment tussen Halle en de sluis van Lot ontstaat wateroverlast, terwijl de Zenne in het Vlaamse gedeelte maar in beperkte mate buiten haar oevers treedt.
Ook op de Waalse kanaalpanden treedt het kanaalwater stroomopwaarts van de sluizen van Lembeek en Ittre, meer bepaald in Ronquières, Ittre en Clabecq buiten de oevers. Voor Wallonië treden pas dan de hoogste pieken in de debieten op. De Waalse overstromingen bereiken dan ook rond die periode hun hoogtepunt met het onderlopen van vrijwel de volledige valleigebieden van de Samme en de Zenne. Ook de Hain en de Senette overstromen op verschillende locaties. Ter hoogte van Virginal (Ittre) stroomt de Senette zelfs vanuit een duiker over in het kanaal én overstroomt het Kanaal Charleroi-Brussel via een dijkbreuk en een oude kanaalarm over in de Senette, die op haar beurt weer naar het Kanaal Charleroi-Brussel overloopt.

Ook een deel van Lot (o.m. de wijk Over de Vaart) wordt getroffen door de watersnood.

Rond de middag begint het kanaalwater ook ter hoogte van de wijk Witte Roos in Sint-Pieters-Leeuw over de dijk te lopen. In Sint-Jans-Molenbeek melden de media dat een laaggelegen hoogspanningscabine op het sluiscomplex bedreigd wordt door het water. Voor de sluis van Anderlecht loopt het jaagpad ook onder water en iets later overstroomt het kanaal ook in Sint-Pieters-Leeuw/Ruisbroek. Het kanaalwater, gevoed met het overtollige Zennewater afkomstig van de overstort in Lembeek, zoekt stroomafwaarts van Halle zijn weg terug naar de Zenne en doet daar het waterpeil opnieuw snel stijgen. Hierdoor dreigt gans de kern van Lot onder te lopen vanuit het kanaal én de Zenne.

Ongeveer tot 17u blijft de situatie vooral in Vlaanderen dramatisch. In Wallonië (vooral in Tubize) begint het water geleidelijk aan weg te trekken. Pas vanaf dan stopt de stijging van het water op Vlaams grondgebied.

Gedurende de ganse periode is men in de stroomafwaartse zone langs het Zennekanaal en de Zenne bezig met de afvoer van de massale hoeveelheden water, afkomstig van de bovenlopen en van de vele overstorten van zijrivieren, beken en rioleringen die o.m. in Wallonië en Brussel in de Zenne en het Zennekanaal uitmonden.

Het laaggelegen en brede kanaalpand tussen de sluis van Sint-Jan-Molenbeek en de sluis van Zemst (17 km) fungeert hier als een groot bufferbekken en dat is in iets beperktere mate ook het geval voor het kanaalpand tussen Zemst en de sluis van Wintam.

Tegen 21u overstroomt in Halle de zone tussen kanaal en Zenne niet langer vanuit het kanaal. Lot blijft nog wel grotendeels onder water staan met kanaalwater. In de loop van de nacht stopt het overstromen van de dijk in Sint-Pieters-Leeuw en zakt het peil van het kanaal geleidelijk. Ondertussen is in Wallonië de grootste wateroverlast achter de rug.

Pas tegen de ochtend van 15 november zijn de waterproblemen in Sint-Pieters-Leeuw, Lot en Halle grotendeels opgelost.

Coördinatie Zenne


ZENNEKRANT 13 (-> terug naar inhoud)