Coördinatie Zenne: Zennekrant 11 - april 2011
BRUSSEL: Fietsen langs het kanaal: een positieve evolutie

Alle fietsers weten het: fietsen in Brussel doe je niet altijd voor je plezier en blijkt al te dikwijls gevaarlijk. Bemoedigend is wel de aanleg van fietspaden langs het kanaal. Ze vormen stilaan een lange rustige route. Maar er is nog een lange weg te gaan...
Brusselaars en pendelaars hebben begrepen dat het autoverkeer in de stad een groot probleem is geworden. Volgens een recent onderzoek van TomTom1 zou Brussel de Europese stad zijn met de ergste verkeersopstoppingen! We moeten vaststellen dat talrijke Brusselaars en pendelaars er zich van bewust zijn dat de ideale oplossing niet uit de hemel komt vallen en dat iedereen op zijn niveau zijn verantwoordelijkheid kan nemen. Elk jaar neemt het aantal Brusselaars dat dagelijks naar het werk fietst toe met 13%2.

Hierna volgt de stand van zaken van de Brusselse fietspaden langs het kanaal, segment per segment, te vertrekken van Drogenbos in het zuiden tot Vilvoorde in het noorden.

Van het zuiden van de stad tot het binnenrijden in Molenbeek: niets dan vreugde!

Sinds enige tijd rij je via Anderlecht het stadscentrum binnen met de glimlach op het gezicht. Een tweerichtingsfietspad en mooie landschappen ver van het autoverkeer maken het traject zeer aangenaam. Uitgezonderd een honderdtal meter voorbij de sluis van Anderlecht - de oversteek van rechter- naar linkeroever - valt er geen enkele opmerking te maken. De inrichting voor fietsers en wandelaars is quasi perfect.

Ook al hebben het Brussels Gewest en Beliris mooie inspanningen gedaan om het fietsverkeer
langs het kanaal te vergemakkelijken, toch blijven er nog grote zwarte punten.

Van Molenbeek tot het Saincteletteplein:
goede pogingen afgewisseld met absurditeiten


Zo verbindt sinds enkele jaren een tweerichtingsfietspad het metrostation Delacroix (de grens tussen Anderlecht en Molenbeek) met de Godshuizenbrug. Aan deze brug dient overgestoken te worden naar de rechteroever. Het fietspad is in orde, maar wordt nog te veel gebruikt als 'terras'. Stoelen, ligstoelen en canapés belemmeren de doorgang. De beste oplossing is niet over te steken aan de Godshuizenbrug maar de weg te vervolgen op de linkeroever.


Langs beide kanten van het kanaal komen we al gauw terecht in een groot zwart gat. Een soort ’zone van rechteloosheid‘ voor fietsers en voetgangers en waar je bijna moet oversteken op eigen risico: het kruispunt aan de sluis van Molenbeek. Een echte kruisweg! Er zijn twee alternatieven als je de wegcode wil respecteren: ofwel terugkeren en een lange omweg maken - langs de weg - via de Ninoofsepoort, maar dan mis je het vervolg van het fietspad langs het kanaal; ofwel als voetganger - wettelijk - de vijf oversteekplaatsen rond heel het kruispunt oversteken. De beste - maar onwettige - oplossing blijft over te steken over het voetpad langs het kanaal en over 20 meter in verboden richting te rijden.

Het goede nieuws is dat Beliris de herinrichting van de Ninoofsepoort heeft gepland tegen 2012.
Het allerbeste nieuws is dat een tijdelijk herinrichtingsplan ter studie ligt en nog vóór het einde van 2010 van toepassing zou moeten zijn.

Wij zetten onze fietstocht door Brussel verder langs het onlangs ingerichte fietspad in Molenbeek (linkeroever). Het fietspad is aangenaam hoewel je niet zelden van je fiets moet afstappen voor een groep voetgangers die voetpaden en fietspaden als wandelboulevards gebruiken. In deze wijk moet het gebruik van de fiets nog inburgeren. Alvast dank voor de mooie inrichting van de gewestelijke fietsroute nr. 5. Zelfs langs de rechteroever worden verfraaiingen uitgevoerd, waaronder een voetgangersbrug over het kanaal ter hoogte van het metrostation Graaf van Vlaanderen.

Van de Havenlaan naar de de Troozbrug:
een helleweg die de zon zou moeten zien tegen 2011


Aangekomen aan het Saincteletteplein moet je als fietser 'je plan trekken'. Momenteel heb je slechts de keuze tussen de verkeersweg gebruiken of het voetpad nemen (met de fiets aan de hand, natuurlijk!). Een eerste voorstel werd ingediend maar afgewezen. De inrichting van het Saincteletteplein is immers niet prioritair, zolang de herinrichting van de Havenlaan niet is uitgevoerd.
Wij vervolgen juist onze weg langs de Havenlaan. Kasseien en kuilen: voor de fietser is niets voorzien. De voetpaden zijn ook in een miserabele toestand, zo niet onbestaande op sommige plaatsen. Maar vernieuwingswerken zijn voorzien voor begin 2011.
In afwachting bestaat er geen echt alternatief om de weg per fiets te vervolgen langs het kanaal. De rechteroever (Akenkaai) is niet veel beter. De beste oplossing is nog de Willebroekkaai te nemen en over te steken aan de de Troozbrug, maar dan verwijderen we ons van het kanaal.

Van de de Troozbrug tot Vilvoorde: bijna ideaal

We zetten onze weg langs het kanaal verder op een mooi tweerichtingsfietspad langs de kant van het Koninklijk Paleis, tot aan de Van Praetbrug. Een prachtig traject!
De oversteek van de Van Praetbrug blijft een zwart punt in het noordelijk deel van onze fietstocht. Deze moeilijke en gevaarlijke oversteek zou nochtans gemakkelijk worden door het fietspad te laten lopen op een bruggetje onder de Van Praetbrug. Dit project wordt overwogen, maar heel wat hindernissen staan hiervoor nog in de weg. Het fietspad zou dan namelijk voor een deel door het terrein van de Brussels Royal Yacht Club (BRYC) lopen. Als de BRYC de doorgang van fietsers door zijn terrein aanvaardt, moeten er nog financiële middelen worden gevonden voor deze werken. Geduld is dus geboden...
Voorbij de Van Praetbrug gaat het aangenaam tweerichtingsfietspad verder over verschillende kilometers. De vernieuwingswerken tussen de Budabrug en Vilvoorde voorzien de voortzetting van het fietspad. Aangekomen aan de Carcoke/Marlysite gaat het fietspad eromheen langs de rechterkant van de weg. De werken zijn nu aan de gang. Een eindje verder steekt het fietspad over naar de andere kant van de weg over een lengte van 200 meter. Een absurditeit waarover momenteel wordt onderhandeld tussen het Brussels en het Vlaams Gewest.

Onze fietstocht door de hoofdstad langs het kanaal eindigt dus met de vaststelling dat voor de fietsers mooie inspanningen werden gedaan de laatste jaren opdat de route van het kanaal een veilige (en vlakke!) verkeersas zou worden voor de zwakke weggebruikers. Sommige segmenten moeten nog heringericht worden, maar het grootste deel van deze werken is gepland.
Als fietser die dagdagelijks langs het kanaal rijdt sinds meer de 5 jaar kan ik alleen maar stellen dat de toestand van de fietspaden langs het water opmerkelijk is verbeterd en ik vraag me af: wanneer zal de doortocht van Brussel per fiets langs het kanaal helemaal veilig zijn? Misschien vlugger dan ik me durfde inbeelden vijf jaar geleden...

Julien Staszewski

1 Bron: artikel in L’avenir.net van 20/04/2010: http://www.lavenir.net/article/detail.aspx?articleid=442130
2 Bron: onderzoek uitgevoerd door l’Observatoire du Vélo (2009): http://www.provelo.org/IMG/pdf/rapport_obs_2009_260210-2.pdf


Terug naar de inhoud >>