ZENNEBEKKEN:
8ste Dinsdag van de Zenne: Waterbeheersing in het Zennebekken - verslag


Op 30 juni 2009 jongstleden organiseerden Coördinatie Zenne en Grenzeloze Schelde, hun ‘Dinsdag van de Zenne’, met als thema 'Waterbeheersing in het Zennebekken', in de drie gewesten. Waterbeheer in een West-Europese stad zoals bijv. Brussel wordt maar al te vaak bemoeilijkt doordat stedenbouw en het water aanspraak maken op dezelfde ruimte.

De avond werd ingezet met een wandeling langs de Woluwe, gegidst door de MOB. Een goeie 40 belangstellenden, waaronder o.a leden van verschillende verenigingen en onderzoekers, verzamelden rond 16u op de parking van het restaurant Colmar.

Twee groepen wandelden langs de Woluwe, voorbij het moerasgebied van Struybeek, de molen van Lindekemael (geklasseerd en biedt vandaag onderdak aan een restaurant) en de moestuinen, in de richting van het Maloupark, tot aan de grens van het Bronnenpark. Ook de overstromingsproblematiek in de Woluwevallei kwam aan bod, voornamelijk te wijten aan de toenemende verharding stroomopwaarts.
Er wordt nagedacht over het inschakelen van enkele van de Woluwevijvers als buffer. Daar de vervuiling door strooizouten en andere stoffen die via de oppervlakte afspoelen niet te onderschatten is, dient uitgekeken te worden naar vijvers van mindere ecologische kwaliteit.

Vervolgens zijn de deelnemers nog tot aan het Hof ter Musschen gestapt, een natuurgebied van 10 ha, dat door de MOB beheerd wordt. Verder stroomafwaarts, op Vlaams grondgebied, vermindert de waterkwaliteit van de Woluwe aanzienlijk, reeds vanaf de eerste woonblokken langs de oever. Sinds enkele jaren al, heeft Leefmilieu Brussel (BIM) deze waterloop weer opengelegd, tot grote vreugde van de fauna en de flora, de wandelaars,... De vallei van de Woluwe is erkend als ‘zone Natura2000’ omwille van het voorkomen van de bittervoorn (Rhodeus amarus: beschermde, karperachtige vissoort) en verschillende soorten vleermuizen.

Kortom, een natuurpareltje, waarin zeer veel energie gestoken is om het te brengen tot het resultaat dat wij in 2009 kunnen bewonderen. Zie ook de wandelgids van Coördinatie Zenne ‘Zoektocht naar een rivier, de Woluwe, park rivier en vijvers’.


Na een koel drankje en broodjes, kon de informatieavond verdergezet worden met een voorstelling van Françoise Onclincx en Renaud Bocquet, van Leefmilieu Brussel.
Verschillende onderwerpen werden aangehaald zoals het blauwe netwerk, waterzuivering, de spaarbekkens, het rioleringsnetwerk, evenals het Regenwaterplan. Al deze onderwerpen kaderden perfect in het thema van de avond: het beheer van oppervlaktewater.
Vervolgens kregen de deelnemers een snel overzicht van projecten rond de herwaardering van Brusselse waterlopen die reeds gerealiseerd, lopend of nog toekomstmuziek zijn.
Klik hier om de powerpoint presentatie te downloaden (66MB).

Vlaanderen werd vertegenwoordigd door Annelies Haesevoets en Johan Schuermans van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM).
Het FloodResilienCity project is een Europese samenwerking van 11 organisaties uit 6 landen over een looptijd van 5 jaar (2007-2012). Dit project wil de toenemende vraag naar woningbouw met een stijgende behoefte aan een meer duurzame hoogwaterbescherming langs de riviersteden in Noord-West-Europa verbeteren. Vanwege de klimaatveranderingen zullen de risico’s voor overstromingen verder toenemen. Het project FloodResilienCity wil het probleem in een positieve kans veranderen voor de verdere ontwikkeling van steden in Noord West Europa. Meer ruimte voor stad en water resulteert in meerdere voordelen en een aantrekkelijkere stad om in te wonen en te werken. Het pilootproject in Vlaanderen omhelst een masterplan tegen overstromingen voor de Woluwe, waar de druk op het watersysteem door de hoge bevolkingsdichtheid bijzonder groot is. Maatregelen worden genomen om het overstromingsrisico te verlagen door infrastructuurwerken (nu meest toegepast), preventie, bewustwording en rampenplannen. In overleg met de lokale actoren, zal VMM gebieden afbakenen waarin acties kunnen genomen worden.

Johan Schuermans stelde de overstromingsvoorspeller van het Dijle- en Zennebekken voor. Dit instrument speelt in op het begeleiden van de burger doordat op gedetailleerd niveau van het bekken overstromingen kunnen voorspeld worden (excl. rioolstelsels), 24u/24u en 7dagen op 7. Opvallend is dat het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een blinde vlek vormt op de Vlaamse kaart. Dit duidt des te meer op de noodzaak tot het intergewestelijk uitwisselen van gegevens, tevens een doel van deze avond.
Na de presentatie nam Maarten Deschamps van het Waterbouwkundig Laboratorium, afdeling van de Technisch Ondersteunende Diensten van het departement Mobiliteit en Openbare Werken van de Vlaamse overheid, het woord. Zij zijn bezig met een intergewestelijke studie Zenne-Zennekanaal dat eind 2009 zal resulteren in een overstromingsmodel van Tubize tot de monding Dijle-Rupel. Ook dit model zal ter beschikking van de burger gesteld worden.
Klik hier om de powerpoint presentatie van Annelies Haesevoets te downloaden (16,5MB).
Voor de presentatie van Johan Schuermans, klik hier (7,5MB).


Paul Dewil, vertegenwoordiger van Service Public de Wallonie (SPW), heeft het Waalse 'Regenplan' voorgesteld (‘Plan P.L.U.I.E.S.’: Prévention et Lutte contre les Inondations et leurs Effets sur les Sinistrés). Dit plan wil de oeverbewoners aan Waalse waterlopen behoeden voor overstromingen. Om dit te verwezenlijken stelt het plan voor om terug te keren naar een meer ‘natuurlijk’ beheer van de waterlopen en het rioolwater, door rekening te houden met hoge waterstanden en de meteorologische en hydrologische wisselvalligheden.
Klik hier om de presentatie van Paul Dewil te downloaden (29,5 MB).

Alle sprekers waren het erover eens dat voor het beheer van het oppervlaktewater in België, en meer specifiek in het Zennebekken, samenwerking tussen de gewesten op de voorgrond moet treden. En dit rekening houdend met het eigen karakter van elk gewest. Ook aan de bewustwording van de burger, die kan bijdragen aan het inperken van overstromingsrisico door het water vast te houden aan de bron, dient gewerkt te worden!
Nicolas Goubau, Brussels stedenbouwkundige en gepassioneerd door de waterlopen, leidde het debat en gaf de deelnemers de kans vragen te stellen en zo te reageren op de presentaties van de vijf sprekers.

Voor de foto's van de avond, klik hier!

De Dinsdagen van de Zenne willen op een informele, gemoedelijke manier een interactief debat rond het thema van het water en de waterlopen in het Zennebekken stimuleren.
Info: Coördinatie Zenne, tel. 02 206 12 03 - E-mail

>> Terug naar de inhoud